Jagody goji – uprawa, właściwości, opinie

Jagody goji (kolcowój chiński, z rodziny psiankowatych) pochodzą z rejonów południowo – wschodniej Europy oraz Azji. Zaliczają się do grupy superfood (tzn. superżywność). Uważane są za najzdrowsze owoce świata i nazywane są naturalnym suplementem diety. W Chinach stosowane są w medycynie od ponad 2 tysięcy lat. Obecnie znane są już na całym świecie. Te krzewy uprawia się głównie ze względu na walory odżywcze ich owoców. W okresie jesiennym, kiedy widnieją na nich czerwone owoce stają się całkiem ciekawymi roślinami ozdobnymi. Czy jagody goji można uprawiać samemu? I jakie są ich właściwości?

Krzew goji – jak wygląda

Krzew goji, czyli kolcowój chiński spokrewniony z kolcowojem pospolitym. Pochodzi z Azji, ale obecnie uprawia się go w wielu miejscach na świecie. Jego owoce znane są jako owoce goji. Kolcowój chiński, to krzew o przewieszającym się pokroju, rosnącym do 1 – 2 m wysokości. Jego pędy są pokryte cierniami – długość do 2 cm. Liście krzewu goji są sztywne, lancowate, wąskie i mają długość do 6 m długości, wyrastają na pędzie naprzemiennie, pojedynczo lub po 2 – 5. Kwiaty kolcowoju chińskiego są miododajne, mają dzwonkowaty kształt, są fioletowe i niewielkie ( 1 – 2 cm długości). Krzew kwitnie od czerwca do września. Owoce kolcowoju chińskiego, to podłużne, czerwone jagody, które rosną do ok. 2 cm.

Jagoda goji – uprawa

Kolcowój chiński można uprawiać samemu w ogrodzie. Ten krzew preferuje nasłonecznione i ciepłe miejsca. Gleba na której chce się go zasadzić powinna być żyzna i pulchna. Ta roślina nie lubi ciężkiej, nieprzepuszczalnej i gliniastej gleby, na której będzie po prostu źle rosła. Co roku, wiosną roślina musi być przycinana, po to aby lepiej się rozgałęziała. Owoce goji pojawiają się już w drugim roku od momentu posadzenia rośliny.
Jagodę goji można uprawiać z nasion lub kupić gotową sadzonkę. Nasiona powinno się wymoczyć przez parę godzin w wodzie. Następnie należy posadzić je w doniczkach z mieszanką ziemi, torfu i piasku lub perlitu w stosunku 1:1:1. Nasiona należy przysypać warstwą ziemi, lekko ubijając i na końcu podlać. Doniczki warto na końcu owinąć folią z dziurkami, dzięki temu przyspieszymy proces kiełkowania. Siewki po ok. 2 tygodniach osiągają kilka centymetrów, należy je wtedy rozsadzić do pojedynczych doniczek. Kiedy osiągną około 20 centymetrów można wysadzić je do ogrodu w stałe miejsce.
Kolcowój chiński najlepiej sadzić na początku sezonu wegetacyjnego wiosną lub jesienią. Jeśli zdecydujesz się na okres jesienny, zagwarantuje to lepszy start roślinom w kolejnym sezonie. Glebę należy odpowiednio przygotować zanim posadzi się roślinę. Przede wszystkim należy pozbyć się chwastów, dodać materii organicznej np. kompostu i ewentualnie rozluźnić, aby była odpowiednio przepuszczająca.
Dbając o krzew jagody goji, należy pamiętać o zasilaniu go nawozami mineralnymi i organicznymi. Pierwszą dawkę nawozu powinno się podać w pierwszym roku posadzenia w połowie maja. W następnych latach można ograniczyć nawożenie azotowe, na rzecz większych dawek fosforu i potasu. Jagodom goji sprzyja ściółkowanie gleby pod krzewem, np. kompostem.
Podczas uprawiania krzewu goji należy zwracać uwagę na to czy nie choruje. Najczęściej zdarza się, że dopada je mączniak prawdziwy. Ta choroba objawia się poprzez biały, mączysty nalot na całej blaszce liścia. Może wystąpić również na pędach i kwiatach. Zapobieganie polega przede wszystkim na cięciu prześwietlającym krzewu i unikaniu nadmiernego zagęszczenia. Chorobie sprzyja wysoka wilgotność powietrza.

Jagody goji – właściwości i zastosowanie

Jagody goji posiadają wysoką zawartość witaminy C (w 100 gramach jagód jest jej aż 2500 mg, co stawia owoc goji na trzecim miejscu w świecie wśród naturalnych źródeł tej witaminy. Wystarczy spożyć 7 jagód dziennie, by zapewnić dzienne zapotrzebowanie człowieka na witaminę C) i A, dzięki którym ich właściwości antyoksydacyjne (przeciwutleniające) są bardzo silne. Owoce tego krzewu opóźniają proces starzenia się, neutralizują wolne rodniki, wspomagają układ odpornościowy organizmu, regenerują komórki nerwowe i hamują ich obumierania, regulują nadciśnienie oraz cukrzycę, łagodzą objawy reumatyzmu, likwidują zmęczenie, a także poprawiają nastrój i koncentrację. Medycyna chińska podpowiada również, że owoce goji mają możliwości regenerujące wątrobę i nerki. Te owoce mogą pomagać przy leczeniu niepłodności. Ogólnie rzecz ujmując spożywanie jagód goji zwiększa wydolność organizmu, wzmacnia naczynia krwionośne, stawy, ścięgna, chrząstki oraz więzadła, oczyszcza organizm z toksyn oraz pomaga w leczeniu chorób serca, śledziony i płuc. Witamina C, którą zawiera ta roślina pomaga w regeneracji zębów i kości.
Kombinacja pierwiastków jakie zawiera goja pomaga we wchłanianiu się żelaza, wspomaga prawidłową pracę układu krążenia, chroni błonę komórek przed wpływem nadtlenków oraz wspomaga pracę tarczycy i prawidłową produkcję jej hormonów.
Powszechnie znane jest także działanie jagód goji w procesie odchudzania. Te owoce regulują procesy metaboliczne, niwelują wchłanianie „złego” cholesterolu LDL, wspomagają wchłanianie się cholesterolu HDL. Podczas prowadzenia zdrowego trybu życia pomagają w zredukowaniu wagi.
Poprzez swój smak i wysoką zawartość błonnika, bardzo szybko dają uczucie sytości i nie powodują szybkiego wzrostu poziomu cukru, co często pojawia się po zjedzeniu owoców. Owoce goji stanowią świetną przekąskę pomiędzy posiłkami.
Badania udowodniły, że jagody goji pozytywnie wpływają na nasz wzrok. Dzieje się tak poprzez zawartą w nich zeaksantynę i luteinę, które chronią chronią oczy przed wpływem wolnych rodników i regenerują uszkodzenia. Oba te składniki mają właściwości przeciwutleniające, dodatkowo ochraniają oczy przed negatywnym promieniowaniem UV, które szczególnie osób starszych mogą powodować zwyrodnienia plamki żółtej (ADM) i kataraktę. Zeaksantyna należy do karotenoidów, które są zawarte w goji i nadają owocom czerwono – pomarańczową barwę. Zawartość tauryny hamuje proces rozwoju retinopatii cukrzycowej. Kompleks plisacharydowy zawarty w goji zapobiega rozwojowi jaskry. Jagody goji pozytywnie wpływają także na naszą skórę. Działają łagodząco na wysypki oraz alergie skórne, wspomagają produkcję kolagenu, który jest odpowiedzialny za jędrność i elastyczność skóry. Zapewniają odpowiednie nawilżenie skóry, działają przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo. Owoce mają także pozytywny wpływ na stan włosów i paznokci. Przez te wiele czynników jagody nazywane są bardzo często „owocami długowieczności”.
U zwierząt chorujących na cukrzycę, ten kompleks zmniejsza hiperglikemię, z tego względu owoce jagody goji zaleca się osobom chorym na cukrzycę typu 1 i 2 oraz cierpiących na insulinoodporność.
Jagody goji swoje zastosowanie znajdują głównie w kuchni. Z rośliny, która ma ok. 2 lat, można zebrać nawet 2 kg owoców. Z owoców goji można przygotować soki, dżemy lub po prostu spożywać je po wysuszeniu. Są dobrym rozwiązaniem jako dodatek do sałatek, wypieków lub potraw, wzbogacając ich smak i właściwości. W swoim smaku jagody goji przypominają żurawinę, choć są trochę bardziej cierpkie. Mają lekki posmak pomidorowy i ziołowy. Można spożywać je na surowo, ale trzeba zwracać uwagę na ich dojrzałość. Zjedzenie niedojrzałych może powodować zatrucie. W Chinach jagody goji jedzą z ryżem, warzywami i mięsem. Można przygotować z nich soki, dżemy, herbatę, kompoty, nalewki oraz wina. Bardzo dobrze sprawdzają się jako zamiennik rodzynek czy żurawiny, w ciastach, musli, sałatkach, deserach itp. Nadają się także jako nadzienie do pierogów lub naleśników.

Działanie jagód goji – opinie

Opinie lekarzy na temat właściwości i działania jagód goji są podzielone. Literatura medyczna dostarcza jednak wiele ciekawych informacji na temat ich cennych walorów. Potwierdzone zostały tylko niektóre z przypisywanych zalet, najlepiej jednak zapytać swojego lekarza o to czy będą miały one pozytywny wpływ na organizm. Zażywając jagody goji, należy zwrócić uwagę na pewne przeciwwskazania oraz trzymać się zalecanych dawek, tj. 5- 12 g suszonych owoców dziennie. Nie należy spożywać świeżych i niedojrzałych owoców. Jagód goji absolutnie nie mogą spożywać osoby przyjmujące leki przeciwzakrzepowe oraz osoby z poważnymi problemami układu krążenia. Kolejnym przeciwwskazaniem jest ciąża i karmienie. Spożywanie jagód goji w nadmiernych ilościach może obniżyć poziom cukru we krwi, dlatego osoby z cukrzycą i przyjmujące leki na cukrzycę powinny zachować ostrożność. Dzieci również nie powinny objadać się jagodami goji.