Warzywa do ogrodu — jakie wybrać?
Kto miał okazję spróbować warzyw z prywatnej uprawy, wie, jaka jest różnica w ich smaku w porównaniu z tymi kupionymi w markecie. Warzywa hodowane w domowym ogródku są nie tylko dużo smaczniejsze, ale i zdrowsze. Rosną naturalnie, bez użycia chemii przyspieszającej wzrost, dzięki czemu nie pozostawiają w naszym ciele szkodliwych substancji. Jeśli Twoim hobby jest ogrodnictwo lub dopiero planujesz spróbować, założenie warzywnika i uprawianie własnych warzyw, to dobry pomysł. Jakie warzywa warto uprawiać w ogródku?
Jak założyć warzywnik?
Wydzielone miejsce, w którym będziemy hodować własne, ekologiczne warzywa, będzie nie tylko opłacalnym, ale i bardzo atrakcyjnym wizualnie dodatkiem do naszego ogrodu. Jeśli dysponujemy mniejszą przestrzenią, ogródek warzywny może nawet być jej główną gwiazdą. Aby jednak poprawnie wybrane miejsce spełniało swoją funkcję, ważne jest spełnienie kilku istotnych warunków.
- Warzywa, aby dobrze rosnąć, potrzebują słońca. Warzywnik musi być tak usytuowany, aby światło słoneczne dochodziło tam przez minimum 6 godzin dziennie. Najlepiej sprawdzi się więc południowa strona ogrodu. Nie może to być również miejsce zacienione przez inne krzewy i drzewa.
- Jakość gleby ma istotne znaczenie w hodowli warzyw. Preferują one ziemię lekką, dobrze napowietrzoną, niezbyt zbitą. Jeśli ta na naszej działce jest gliniasta i ciężka, należy wymieszać ją z piaskiem. Rozluźni on jej strukturę i pozwoli docierać substancjom odżywczym w głębsze jej warstwy.
- Odczyn pH podłoża powinien mieścić się w przedziale 6.0 do 7.0, jest to optymalny przedział dla większości warzyw. Niektóre lubią trochę bardziej kwaśną (np. pomidory już od 5.5), inne bardziej zasadową (np. zioła). Jeśli nie jesteśmy w stanie dostosować gleby w naszym ogrodzie do wymagań warzyw, możemy je posadzić w skrzynkach lub donicach, wypełnionych kupną ziemią o odpowiednich parametrach.
- Ziemię należy dokładnie przekopać, usunąć z niej kamienie i resztki innych roślin. Następnie mieszamy ją z nawozem naturalnym (np. obornik lub kompost)
Co sadzić w ogrodzie warzywnym?
Wybierając warzywa do ogrodu, musimy wziąć pod uwagę zjawisko zwane allelopatią. Jest to wpływ substancji wydzielanych przez rośliny na inne, znajdujące się w najbliższej okolicy. Mówiąc prościej – tak jak ludzie, rośliny „dogadują” się lepiej z niektórymi, a z innymi gorzej. Ma to wpływ na rozwój tych roślin w swoim sąsiedztwie i potrafi na przykład ograniczyć rozwijanie chwastów. Można skorzystać z dostępnych w internecie tabel, które pokazują wzajemne zależności pomiędzy konkretnymi gatunkami. Jakie warzywa do ogrodu wybrać?
- Najczęściej sadzone warzywa w ogrodzie, to oczywiście te, których najchętniej używamy w kuchni. Takim warzywem niewątpliwie jest marchew. Wysiewana z nasion. Ma odmiany wczesne i późne, więc jeśli posadzimy obie, będziemy mieli dostęp do świeżej marchewki przez cały sezon. Dobrze rośnie w sąsiedztwie czosnku, ogórków, sałaty czy ziemniaków.
- Najczęściej spożywane warzywo nie tylko w Polsce, ale i na świecie, czyli pomidor. Uprawiany z sadzonek. Duża ilość gatunków o różnych właściwościach, wymaganiach i smakach. „Lubi” się z cukinią, burakami i pietruszką. Jest dość wymagający w uprawie, głównie z powodu dużej wrażliwości na choroby i szkodniki, oraz sporego zapotrzebowania na dodatkowe, regularne nawożenie.
- Kolejny przedstawiciel najchętniej spożywanych warzyw – ogórek. Należy do tej samej rodziny co dynia Lubi wysokie temperatury, nie przepada za chłodem. Może być uprawiany w gruncie lub w szklarniach. Dobrze rośnie w towarzystwie fasoli, grochu i selera. Może być zasiany, lub sadzony z wcześniej wyhodowanych w domu rozsad.
- Pietruszka, obok marchewki to obowiązkowy składnik wielu zup i tak samo jak ona wysiewana jest z nasion. Choć często wykorzystywana, jest zdecydowanie niedoceniana pod względem działania zdrowotnego. Natka zawiera duże dawki witaminy A i C oraz żelaza. Por, seler i rzodkiewka to dla niej dobrzy sąsiedzi.
- Rzodkiewka, bardzo szybko rośnie, jest odporna na spadki temperatury i może być siana kilka razy w roku. Lubi być sadzona w towarzystwie wszystkich czterech wymienionych wyżej warzyw, będzie więc świetnym dodatkiem do ogródka, zwłaszcza że nie wymaga dużo miejsca.
- Sałata i kapusta, choć należą do różnych rodzin, mają bardzo podobne wymagania – sporo światła, częstego podlewania i regularnego nawożenia. Zajmują sporo miejsca w ogrodzie, ale mają krótki okres wegetacji, po zasianiu szybko będziemy mogli zebrać pierwsze plony.
- Kolejny lider wśród produkcji i spożycia na świecie – cebula. Może być siana lub uprawiana z rozsady. Posadzona z sadzonek, w krótkim czasie wypuści zielony szczypiorek.
Kiedy już nabierzemy trochę wprawy i zdobędziemy więcej wiedzy na temat tego jak uprawiać warzywa możemy w domowym ogródku hodować większość gatunków dostępnych w sklepach. Oprócz tych najpopularniejszych, wymienionych powyżej mogą to być buraki, bób, papryka, ziemniaki, koper, dynia, fasola, fasolka szparagowa czy groch. Każde z nich ma trochę inne wymagania, zarówno pod względem przestrzeni jak i pielęgnacji. Ale przy odrobinie wysiłku zaplanujemy ogródek idealny, zawierający wszystkie potrzebne nam rośliny.
Jak pielęgnować warzywa?
Jak przy dbaniu o inne rośliny, tak samo przy w tym przypadku ważna jest odpowiednia pielęgnacja.
- Podlewanie – najważniejszy element hodowli roślin. Warzywa muszą mieć odpowiednią ilość wody, nie może jednak być jej zbyt dużo.
- Nawożenie – w przypadku warzyw w grę wchodzą tylko nawozy naturalne, czyli gnojówki wszelkiego rodzaju i kompost. Można też wykorzystać nawozy mineralne, których skład jest bezpieczny i dostarcza roślinom potrzebnych składników.
- Usuwanie chwastów – musi być regularne i przeprowadzone delikatnie, najlepiej ręcznie. Do spulchniania i napowietrzania gleby możemy użyć pazurków ogrodniczych, uważając, aby nie uszkodzić żadnej części rośliny.
Warzywa z ogródka przydomowego są nieporównywalnie lepszą alternatywą dla tych kupionych w sklepie. Poświęcona im praca i czas zwrócą nam się zarówno w płaszczyźnie finansowej jak i zdrowotnej.